Żaglowce – podstawowa definicja oraz podział

Żaglowiec jest to statek wodny napędzany siłą swoich żagli. Może być napędzany przez jeden lub też dwa oraz wiele więcej żagli. Ogół wszystkich żagli znajdujących się na statku, zwany jest fachowo ożaglowaniem. Podczas pływania żaglowcem nie jesteśmy zobowiązani do używania wszystkich żagli (chyba, że mamy tylko jeden ). Podział żaglowców jest dosyć skomplikowany. Bardzo długo by o tym pisać, więc postaramy się przedstawić tylko kilka podstawowych. Po pierwsze – żaglowce możemy scharakteryzować pod względem osprzętu zawartego na nim. Najbardziej znanym i popularnym podziałem jest klasyfikacja żaglowców ze względu na ich wielkość. Wyróżniamy 3 rodzaje żaglowców.

Pierwszym najmniejszym statkiem jest tzw. żaglówka. Jest to jacht niewielkich rozmiarów napędzany tylko jednym żaglem. Wątpliwości z rozróżnieniem małego jachtu oraz żaglówki mają nawet fachowcy w dziedzinie żeglarstwa. Pojęcie żaglówki nie jest do końca zdefiniowane. Jest ono stosowane w charakterze potocznym (wydawnictwa leksykalne uznają przyrównują żaglówkę do małego jachtu). Zestawienie jachtu i żaglówki można przedstawić za pomocą porównania. Po pierwsze: żaglówki jak i jachty możemy rozróżnić poprzez podział na grupy otwartych jak i kabinowych (zamkniętych). Oba różnią się pod względem montowania silnika. Żaglówka posiadając napęd motorowy korzysta tylko z silnika zaburtowego. Jacht może jeszcze posiadać silnik (którym będzie stałej napędzany) w podwodnej części kadłuba. Zarówno żaglówka jak i jacht służą celom rekreacyjnym, sportowym oraz turystycznym. Właściciele okrętów wybierają również inne miejsca do pływania. Żaglówki spotkamy na wodach przybrzeżnych, zaś niektóre jachty możemy spotkać na ogromnych morzach oraz oceanach (tzw. jachty oceaniczne). Podstawową różnicą ,o której powinniśmy wspomnieć już na samym początku jest ożaglowanie. Żaglówki posiadają zawsze tylko jeden maszt zaś wśród jachtów możemy spotkać często takie ,które posiadają dwa lub trzy żagle (jachty o większej liczbie żagli są rzadko, bądź prawie wcale nie spotykane). Jachty oraz żaglówki powinniśmy porównać również pod kątem rodzaju ożaglowania. Żaglówki posiadają ożaglowanie skośne (zbudowane z żagli trójkątnych lub też czworokątnych-przednia krawędź znajduje się w okolicy tzw. płaszczyzny symetrii).
Żaglówki jak i większe żaglowce posiadają tzw. Ożaglowanie rejowe. Elementem tego ożaglowania jest żagiel w kształcie prostokąta lub też trapezu. Żagiel rozpina się na poziomie belki zwanej fachowo reją (jest to krótko mówiąc pozioma belka przytwierdzona do masztu). Reja składa się z tzw. Pięter – reja, marsreja dolna, marsreja górna, bramreja dolna, bramreja górna, bombramreja, trumselreja, topreja. Ożaglowanie rejowe jest stosowane nie tylko na jachtach ale także na fregatach, brygach, brygantynach itd.

Jacht żaglowy (z angielskiego sail yacht). Okręt tego typu napędzają w większości przypadków żagle (chociaż zdarzają się sytuacje gdy jacht rozpędzany jest silnikiem pod-kadłubowym). Jak wiemy jacht żaglowy zalicza się obok żaglówek oraz żaglowców do okrętów napędzanych silnikiem pod kadłubowym. Pod względem wielkości jacht usytuowany jest pomiędzy dwoma wymienionymi przeze mnie „statkami” (cudzysłów zastosowałem gdyż prawie każdy nie nazwałby żaglówki statkiem). Maksymalna długość jachtu to nie więcej niż 24 metry. Jacht jak i inne łodzie napędzane napędem żaglowym są bardzo podatne na przechył w czasie naporu silnego wiatru na ożaglowanie. W czasie kryzysowych sytuacji tego typu naszym zadaniem jest obniżyć środek ciężkości oraz zwiększyć opór boczny łodzi (gdy wiatr napiera nas ze wschodu ,to naszym obowiązkiem jest zastosować opór w kierunku tejże samej strony ,z której wieje wiatr. W żaglówkach w sytuacjach tego typu stosuje się miecz zaś w przypadków jachtów używa się balastu.

Kolejną częścią mojego artykułu będzie przedstawienie podziału jachtów żaglowych ze względu na kilka podstawowych zastosowań. Pierwszy podział (ze względu na stabilizację łodzi w razie jej zatonięcia pod wpływem groźnego wiatru). Jacht kilowy (jacht zanurzony głęboko w wodzie, balast umieszczany jest głęboko pod wodą) Jacht mieczowy (o płaskim dnie, wspomagany jedynie mieczem). Jacht kilowo-mieczowy (tzw. jacht pośredni zawierający lekki balast oraz ciężki miecz). Jachty możemy też podzielić ze względu na rodzaj użytkowania (szkoleniowe;turystyczne;regatowe;specjalistyczne,turystyczno-regatowe). Jedną z mniej znanych i rzadziej stosowanych kwalifikacji jest podział ze względu na akwen pływania. Śródlądowy (rzeki, i inne małe zbiorniki wodne znajdujące się w pobliżu lądu). Morski (zatokowy[w okolicach zatok], przybrzeżny[w pobliżu lądu], pełnomorski [gdy wyruszamy na pełne morze], oceaniczny [gdy pływamy po oceanach]; do takiej wyprawy musimy mieć odpowiednio przygotowany jacht).

Miecz to tzw. Płat nośny ,którym możemy swobodnie poruszać po wodzie oraz płynąć pod kątem wiatru oraz na wiatr (gdyż posiada odpowiednie zdolności hydrodynamiczne).
Miecz został przystosowany do zmniejszania oraz ograniczania znoszenia bocznego.
Używanie miecza na łodziach zostało zapoczątkowane prawdopodobnie w XVI wieku w Holandii. Z miecza nie korzysta się tylko na jachtach żaglowych ,ale też na różnych jednostkach .Najczęściej stosuje się tylko w wersji zewnętrznej (w tym wypadku miecz jest przytwierdzony do burty) .Podstawowa zaletą stosowania takiego typu rozwiązania jest zwiększenie powierzchni mieszkalnej na naszej łodzi. Jachty dwu-mieczowe są bardzo rzadko spotykane za sprawą gorszej zwrotności oraz wyższego kosztu wyprodukowania kadłuba.
Balastowe jachty morskie zawierają również miecze pomocnicze (regulują tzw. środek boczny oporu).